Autyzm – polsko-brytyjska współpraca parlamentarna

Debatą zatytułowaną: „Integracja społeczno-zawodowa osób z autyzmem”, która odbyła się 28 lutego 2007 roku, w Sejmie RP, polscy i brytyjscy parlamentarzyści zainaugurowali współpracę na rzecz osób niepełnosprawnych cierpiących na autyzm. Celem wspólnych działań jest doprowadzenie do takich zmian prawnych, które pozwolą skuteczniej diagnozować i leczyć autyzmu w naszym kraju, a także umożliwią stworzenie osobom z autyzmem warunków do rozwoju i podejmowania pracy. Debatę sejmową zorganizowała Parlamentarna Grupa ds. Autyzmu wraz z Programem Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) w Polsce oraz Fundacją SYNAPSIS.

W Polsce żyje ok. 30 tysięcy osób z autyzmem. Około 1/3 tej liczby stanowią ludzie dorośli, ale prawie nikt z nich nie pracuje zawodowo. W odpowiedzi na ten i na inne problemy, z którymi borykają się osoby z autyzmem oraz ich rodziny i opiekunowie, w kwietniu 2006 roku reaktywowano powstałą 5 lat wcześniej, z inicjatywy posłów i senatorów Parlamentu III Rzeczypospolitej – Parlamentarną Grupę ds. Autyzmu (PGA). Deklarację przystąpienia do PGA podpisało już 23 posłów i senatorów z różnych ugrupowań politycznych. PGA działa na rzecz poprawy i uzupełnienia polskiego ustawodawstwa tak, aby można było efektywnie wspierać osoby z autyzmem.

Najważniejszymi, konkretnymi zadaniami, które wyznaczyła sobie PGA to m.in. stworzenie osobnego kodu autyzmu w systemie polskiego orzecznictwa dla osób niepełnosprawnych – po to, aby zwiększyć liczbę poprawnych diagnoz osób z autyzmem, a tym samym uczynić bardziej skutecznymi starania o refundację specjalistycznych leków. Lepsze diagnozowanie mogłoby również przyczynić się do zwiększenia subwencji oświatowej dla dzieci w wieku przedszkolnym z niepełnosprawnościami sprzężonymi oraz z autyzmem. – Jednak naszym głównym wyzwaniem jest obecnie taka zmiana istniejących regulacji prawnych, która umożliwiłaby efektywne wejście dorosłych osób z autyzmem na rynek pracy – powiedział Arkadiusz Rybicki, Przewodniczący PGA, poseł Platformy Obywatelskiej.- Autyzm jako choroba został wyodrębniony po raz pierwszy ponad 20 lat temu. Od tego czasu zaszły w naszym kraju na tyle istotne zmiany, że na szczęście nie musimy już wszystkim udowadniać, że chorzy na autyzm to tylko zbiór patologicznych zachowań. Pozostało jeszcze wiele do zrobienia w kwestii zintegrowania tej grupy niepełnosprawnych ze społeczeństwem, a zwłaszcza znalezienia dla nich odpowiednich miejsc na rynku zatrudnienia. Napotykamy tutaj na wiele barier prawnych – np. brak możliwości zwiększenia kadry, która zaopiekuje się osobami z autyzmem w szkołach, warsztatach terapii zajęciowej lub zakładach aktywizacji zawodowej, czy wyłączenie autyzmu z katalogu niepełnosprawności, które są podstawą do wyższego dofinansowania dla pracodawcy; ale także i na problemy finansowe i mentalne. Cieszę się, że dzięki współpracy z Brytyjską Ponadpartyjną Grupą Parlamentarną ds. Autyzmu, będziemy mogli korzystać w tych dziedzinach ze wzorców, które sprawdziły się w Wielkiej Brytanii. Nasza debata zorganizowana została po to, abyśmy mogli wspólnie zastanowić się, co zrobić, aby osoby autystyczne mogły pracować.

W Wielkiej Brytanii żyje 330 tysięcy osób z autyzmem w wieku produkcyjnym, z czego – dzięki jednemu z najlepszych na świecie systemów wsparcia – ok. 6% pracuje w wymiarze pełnego etatu. Brytyjska Ponadpartyjna Grupa Parlamentarna ds. Autyzmu powstała w 2000 roku, a liczy obecnie 333 członków – parlamentarzystów oraz innych osób zaangażowanych na rzecz pomocy osobom z autyzmem.

* * *
Podczas wspomnianej wyżej debaty, polska PGA zapowiedziała także wystąpienie z wnioskiem o ratyfikację przez Polskę konwencji ONZ dotyczącej praw osób niepełnosprawnych, przyjętej w grudniu 2006 r. Konwencja zobowiązuje państwa, które ją ratyfikują nie tylko do zapewnienia opieki osobom niepełnosprawnym, ale także do umożliwienia im pełnego uczestnictwa w życiu społecznym. Konwencja ONZ wejdzie w życie po ratyfikacji przez przynajmniej 20 państw.