Przełomowe badanie szansą dla chorych na SLA

Przełomowe odkrycie uczonych z Uniwersytetu Edynburskiego w Szkocji może odwrócić szkody zdrowotne u osób ze stwardnieniem zanikowym bocznym (SLA lub MND - ang.). 

Stwardnienie zanikowe boczne to groźna i wciąż nieuleczalna choroba układu nerwowego. Dotyczy osób sędziwych i w średnim wieku, ale w 10% przypadków jej objawy pojawiają się przed czterdziestką. Choroba zwykle rozwija się powoli, przez całe lata. 

Każdego roku w Wielkiej Brytanii pojawia się ponad 1500 nowych przypadków SLA. Ponad połowa pacjentów umiera w ciągu dwóch lat od postawienia diagnozy. Od tej reguły są wyjątki – najbardziej chyba znany dotyczy brytyjskiego astrofizyka Stephena Hawkinga, który zmarł w 2018 roku. Lekarze zdiagnozowali u niego chorobę w wieku 21 lat i nie dawali mu więcej niż dwa, trzy lata życia. Potem został światowej sławy naukowcem, badał m.in. fenomen czarnych dziur, i dożył późnej starości. 

Ważne odkrycie

Czy inni z SLA będą teraz mogli cieszyć się długim życiem, tak jak Hawking? Eksperci z Uniwersytetu Edynburskiego, gdzie kształcił się także wybitny polski lekarz i biochemik Lech Działoszyński, wiedzą już, co jest nie tak z komórkami nerwowymi osób z SLA. Wiedzą też – co niezwykle ważne – że można je odbudować za pomocą leków wykorzystywanych w innych chorobach. 

Okazało się, że w komórkach macierzystych osób z SLA, akson – długi element komórki, który łączy się z mięśniem – był krótszy niż w komórkach zdrowych. 

Idąc dalej: ruch mitochondriów, to inna struktura obecna w komórce – jej źródło energii, które przemieszczają się w górę i w dół aksonów, był zaburzony. Uszkodzenie komórek nerwowych przez stwardnienie zanikowe boczne można więc cofnąć, przywracając źródło energii komórki w mitochondriach. 

Przełom w badaniach

Badanie, w którym wykorzystano m.in. tkankę rdzenia kręgowego pobraną od zmarłych pacjentów z SLA, zostało bardzo ciepło przyjęte przez brytyjskie organizacje charytatywne. 

„Fascynujący przełom” – to opinia fundacji założonej przez szkocką legendę rugby, Doddie Weira. 

Z kolei Craig Stockton, dyrektor MND Scotland, mówi, że wyniki badania są kolejnym elementem układanki, przybliżającym nas do skutecznego leczenia SLA. 

- Gdy naukowcy znajdą już lek, który mógłby odbudować komórki nerwowe pacjentów ze stwardnieniem zanikowym bocznym, badania kliniczne z wykorzystaniem prekursorskiej metody MND-SMART ruszą pełną parą. Nasza organizacja przeznaczyła już na ten cel 1,5 mln funtów – wyjaśnia. 

- Uczeni, lekarze, organizacje dobroczynne (...) – wszyscy wykonują tytaniczną pracę, szukając leku. Łącząc siły sprawimy, że przyniesie ona owoce – konkluduje.