Finanse bez barier - czy to realne?

- Nie może być sytuacji, w której przez wykluczenie finansowe osoby niepełnosprawne nie mogą normalnie funkcjonować – mówił Piotr Pawłowski, prezes Integracji, podczas konferencji prasowej „Finanse bez barier – czy to realne?”, która odbyła się 2 października 2013 r. w Warszawie. Podczas spotkania z dziennikarzami zaprezentowano wspólny projekt Fundacji Integracja i Fundacji Narodowego Banku Polskiego – „Finanse bez barier”.

Celem projektu jest upowszechnianie wśród osób z niepełnosprawnością wiedzy ekonomicznej i przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia finansowego. Prezes Pawłowski zwrócił uwagę na potrzebę likwidacji utrudnień, na które napotykają osoby z niepełnosprawnością przy korzystaniu z usług finansowych, a także na kwestię właściwej edukacji ekonomicznej tych osób.

O roli informacji w zwalczaniu zjawiska wykluczenia finansowego, której przekazywaniu ma służyć projekt „Finanse bez barier”, mówił prezes Fundacji NBP Zbigniew Matuszewski.
– Naszym celem jest edukacja ekonomiczna – mówił prezes Matuszewski. – Długo szukaliśmy partnera, z którym moglibyśmy wspólnie zająć się sprawą wykluczenia finansowego. Takim partnerem okazała się właśnie Integracja, z którą wspólnie podjęliśmy się misji edukacji finansowej osób z niepełnosprawnościami.

Czynnik ludzki

Jednym z ważniejszych punktów konferencji było przedstawienie przez Macieja Siejewicza wyników badań przeprowadzonych przez pracownię GfK Polonia na temat zjawiska wykluczenia finansowego osób z niepełnosprawnością. Badanie miało na celu wykrycie i opisanie problemów, które osoby te napotykają przy korzystaniu z usług finansowych.

–  Niedogodności, które zostały przedstawione przez osoby biorące udział w badaniu, można podzielić na dwie kategorie – tłumaczył uczestnikom konferencji Siejewicz. – Pierwszą z nich stanowią te natury technicznej i infrastrukturalnej. Wśród nich respondenci wymieniali m.in. przeszkody architektoniczne, zbyt wysokie kontuary, brak miejsc siedzących i niedostosowanie bankomatów np. do potrzeb osób niewidomych.

Konferencja prasowa "Finanse bez barier - czy to realne?". Od prawej: Piotr Pawłowski, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji, Zbigniew Matuszewski, prezes Fundacji NBP, Maciej Siejewicz, GfK Polonia, Przemysław Barbrich, Związek Banków Polskich, Magdalena Bąk, koordynatorka programu "Finanse bez barier", fot. Tomasz Przybyszewski

Druga kategoria to problemy związane z obsługą w bankach, niedostatecznie przeszkoloną w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi.

– Wynikają one z braku właściwych umiejętności, wiedzy, a czasem zwykłej empatii. Choć w kwestiach technicznych zauważalna jest poprawa, to wciąż jeszcze pozostają bariery związane z czynnikiem ludzkim – tłumaczył Siejewicz.

Smutnym wnioskiem z badań przeprowadzonych przez GfK Polonia jest to, że osobom z niepełnosprawnością oferuje się w miejscu pracy najczęściej najniższe wynagrodzenie, więc rzadko kiedy sięgają po bardziej zaawansowane usługi finansowe, m.in. fundusze i lokaty. Niskie bądź nieregularne dochody skutkują tym, że osoby niepełnosprawnością, nie mając zdolności kredytowej, skazane są na korzystanie z firm pożyczkowych, które oferują tzw. chwilówki. Podsumowując badania, Maciej Siejewicz stwierdził, że osoby niepełnosprawne nie czują się radykalnie wykluczone finansowo, ale odczuwają brak koniecznych dla nich udogodnień. Widzą poprawę infrastruktury, która zaszła na przestrzeni ostatnich lat, ale wskazują też na liczne obszary do poprawy, np. kwestię podejścia do nich pracowników banków.

Konkurs z budżetem domowym w tle

Odpowiedzią ze strony bankowców na przedstawione w badaniu problemy są „Dobre praktyki obsługi osób z niepełnosprawnością przez banki”, opracowane przez Związek Banków Polskich. Według danych ZBP wśród osób z niepełnosprawnościami istnieje liczna grupa, która aktywnie korzysta z usług i produktów bankowych lub też jest żywo nimi zainteresowana, lecz napotyka w tym obszarze na znaczne utrudnienia natury proceduralnej i technicznej. Sposobem na zaradzenie tym utrudnieniom są właśnie „Dobre praktyki”, będące owocem współpracy ZBP z Fundacją Integracja.

- „Dobre praktyki” trafiły do wszystkich banków członków ZBP. Mamy już pierwsze sygnały, że zaczęły one spływać do konkretnych oddziałów – mówił na konferencji Przemysław Barbrich, dyrektor zespołu PR Związku Banków Polskich.

Sam projekt „Finanse bez barier”, jego cele i działanie, przybliżyła Magdalena Bąk, koordynatorka projektu. Zaprezentowała serwis internetowy www.finansebezbarier.pl, gdzie znaleźć można artykuły o świecie finansów, zarządzaniu budżetem domowym, korzystaniu z usług finansowych, świadczeń socjalnych itp., a także szkolenia e-learningowe i filmy edukacyjne. Jeden z nich, poświęcony zakładaniu konta bankowego, został zaprezentowany uczestnikom konferencji. Oprócz artykułów i materiałów edukacyjnych, na stronie „Finansów bez barier” znaleźć można grę o tematyce edukacyjnej i wirtualnego doradcę finansowego.

Podczas konferencji ogłoszono również konkurs „Mój sposób na oszczędzanie”, który potrwa do czwartego listopada. Mogą w nim wziąć udział osoby niepełnosprawne, które w ciekawy sposób przedstawiają swój sposób na zarządzanie domowym budżetem. Zakończy się on 4 listopada, a zwycięzcy otrzymają po 1000 zł.