Czy zmiany w OFE wpłyną na system rentowy?

- Wszystkich obywateli obowiązują te same zasady – także osoby z niepełnosprawnością. Do każdej z nich należy więc decyzja, czy zostać w OFE, czy w ZUS – mówi prof. Elżbieta Mączyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, komentując zapowiedziane przez rząd zmiany w systemie emerytalnym.

Prof. Mączyńska przyznaje, że trudno doradzać w tej kwestii, gdyż oba systemy: i OFE, i ZUS mają swoje zalety i wady. Warto wiedzieć, że pozostanie w otwartym funduszu emerytalnym wiąże się z większym ryzykiem.

– OFE inwestują na giełdzie, jeśli jest tam hossa – dobra sytuacja i dobre wyniki, Fundusze zarabiają i emerytura jest wyższa. Jeśli jest bessa – spadek wyników, spada także wysokość emerytury. Gdy ktoś w tym momencie przechodzi na emeryturę, to traci. Z natury rzeczy inwestowanie na giełdzie wiąże się z większym ryzykiem niż pozostanie w ZUS, gdyż waloryzuje on kwoty zgodnie ze wzrostem PKB, co zapewnia stabilność. Sytuacja OFE uzależniona jest zaś od tego, w co inwestują Fundusze – jeśli w spółkę, której wartość spada, emerytura również maleje – wyjaśnia profesor.

Decyzja zależna od wieku

Jak podkreśla, pamiętać także należy, że decyzja, co wybrać: OFE czy ZUS, powinna zależeć od wieku osoby rozważającej obie możliwości. – Jeśli na OFE zdecyduje się młodsza, lubiąca ryzyko osoba, ma większe szanse, że nawet jeśli fundusze te stracą na wartości, to zdążą jeszcze tę stratę odrobić do czasu przejścia tej osoby na emeryturę. Jeśli ktoś jest starszy i bliższy wieku emerytalnego, to odrobienie ewentualnej straty może być dużo trudniejsze – mówi.

Prof. Mączyńska przypomina, że OFE nie będą mogły kupować obligacji skarbu państwa, co mogły robić do tej pory, a gwarantowało im to pewne zyski.

Po odpowiedź na skierowane do ZUS pytanie, czy planowane przez rząd zmiany mogą mieć wpływ na system rentowy, Wojciech Andrusiewicz, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej Zakładu, odsyła nas do rządu. – To nie jest pytanie do nas. ZUS jest jedynie wykonawcą ustawy, nie tworzymy jej zapisów, a żadne z nich jeszcze nie weszły w życie – mówi Andrusiewicz.

Rzecznik prasowy Ministerstwa Finansów (MF) wyjaśnia zaś, że członkostwo w otwartym funduszu emerytalnym nie ma wpływu na przyznanie i ustalenie wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy. – Po nabyciu prawa do emerytury możliwe jest uzyskanie wypłaty tego świadczenia zamiast dotychczas wypłacanej renty. Obecnie obowiązujące regulacje przewidują, że w takim przypadku ze środków zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym przysługują okresowa emerytura kapitałowa lub dożywotnia emerytura kapitałowa, o ile stan środków w OFE i na subkoncie w ZUS nie jest niższy niż określone minimum przewidziane w ustawie o emeryturach kapitałowych. Jeśli środki w OFE i na subkoncie w ZUS są niższe od tego minimum, powiększają one podstawę obliczenia emerytury z FUS. Jeżeli renta będzie wyższa od naliczonej emerytury, to ubezpieczony będzie otrzymywał świadczenie w wysokości wyższej – wyjaśnia Wiesława Dróżdż, rzecznik MF.

Otwarte Fundusze Emerytalne wprowadzono w Polsce w 1999 r.  Skorzystanie z ich oferty nie było obowiązkowe, jednak większość Polaków dała się przekonać silnym argumentem, że środki będzie można dziedziczyć. Prof. Leokadia Oręziak z Katedry Finansów Międzynarodowych SGH podkreśla, że była to obietnica nieuczciwa a Fundusze zagrażają emeryturom.