O podróżowaniu niepełnosprawnych na IX Dolnośląskim Forum Integracyjnym

W ostatnią sobotę lata we Wrocławiu mówiono o potrzebach osób niepełnosprawnych. Bez narzekania, konkretnie, podając dobre przykłady. Tematem wiodącym była turystyka i rekreacja bez barier.

Spotkanie, zorganizowane przez Dolnośląskie Forum Integracyjne, odbyło się na wrocławskiej AWF.

Polska coraz bardziej przyjazna

Polska ewoluuje, także pod względem dostępności komunikacji. Podróżujący od lat i zawodowo, i prywatnie poseł Sławomir Piechota, oceniając stan obsługi pasażerów niepełnosprawnych na warszawskim Okęciu, przez które w ciągu ostatnich 8 lat leciał 500 razy, zauważa pozytywne zmiany. – Równie wiele, a może i więcej dobrego wydarzyło się na wrocławskim lotnisku, o którym z pełnym przekonaniem można powiedzieć, iż należy do najlepszych i najbardziej przyjaznych w Europie – podkreślał.

Dostrzegając jednak, że podobne zmiany powinny się dokonać w innych miejscach: w uzdrowiskach i popularnych kurortach, w hotelach i pensjonatach, na plażach i kąpieliskach. – Dlatego cieszę się, że tak wiele kompetentnych i zaangażowanych w organizację turystyki i rekreacji osób przyjęło zaproszenie na Dolnośląskie Forum Integracyjne – dodawał. To, nie tylko jego zdaniem, dobre miejsce, by ocenić obecne możliwości wypoczynku osób niepełnosprawnych. Upowszechnić je – zwłaszcza poprzez pokazywanie dobrych praktyk, proponując nowe rozwiązania: prawne i organizacyjne.

Wymieniany Port Lotniczy Wrocław stanowi dziś przykład, jak dbać o pasażerów z ograniczoną mobilnością. – W ostatnim półroczu z naszej asysty korzystało około 5 tysięcy pasażerów, a ambulift był używany ponad 200 razy – opowiadała Izabela Prażmowska z Portu Lotniczego Wrocław, w której osoby niepełnosprawne miały szczególne wsparcie przy dostosowywaniu nowego lotniska.

Na wrocławskim terminalu, w najważniejszych miejscach, znajdują się m.in. specjalne panele przywoławcze z przyciskami na dwóch wysokościach, dzięki którym można wezwać asystę. Przygotowano także 19 miejsc parkingowych dla pojazdów osób niepełnosprawnych, punkt obsługi pasażerów niepełnosprawnych i wydzielono stanowisko odprawy biletowo-bagażowej z obniżonym blatem. Jest również biuro bagażu zagubionego, 13 stacji interkomowych umieszczonych w dostosowanych toaletach i windy.

– Ponadto zakupiliśmy dodatkowy sprzęt specjalistyczny, jak ambulift – specjalna ciężarówka czy 13 wózków inwalidzkich o różnym rozstawie – dodawała Prażmowska. – Konsultowaliśmy obiekt i przeszkalaliśmy obsługę przy współpracy z Wrocławskim Sejmikiem Osób Niepełnosprawnych, Polskim Towarzystwem Walki z Kalectwem, Dolnośląskim Forum Integracyjnym i rzecznikiem miasta Wrocławia ds. osób niepełnosprawnych Bartłomiejem Skrzyńskim – konkludowała Izabela Prażmowska z Portu Lotniczego Wrocław.

Co wynika z badań?

Rozpoznanie rynku i oferowanie kompleksowych usług, dedykowanych rozwiązań w turystyce dla osób niepełnosprawnych, jak podkreślali profesor Janusz Marak i doktor Sylwia Toczek-Werner  z  Katedry Turystyki i Rekreacji Wyższej Szkoły Handlowej, to niezwykle istotna sprawa. – Osoby niepełnosprawne stanowią dziś ważny specjalistyczny segment rynku turystycznego – mówili. Z danych dotyczących 1999 roku wynika, że aktywność turystyczna osób niepełnosprawnych w stosunku do ogółu mieszkańców Polski była wówczas zdecydowanie niższa: blisko trzykrotnie w przypadku wyjazdów krajowych i kilkunastokrotnie wśród wyjeżdżających za granicę.

W 2000 roku znaczące badania dotyczące wyjazdów o charakterze turystycznym wśród osób niepełnosprawnych, których wtedy było w Polsce ok. 4,5 mln., przeprowadził Instytut Turystyki przy współpracy z GUS. Badaniami została objęta grupa blisko 8 tys. osób. Aż 79% badanych odpowiedziało, że w poprzednim roku nie wyjechało nigdzie, nawet na kilka dni.

W 2009 roku badania turystyki osób niepełnosprawnych na blisko tysięcznej próbie przeprowadził Kaganek (2009). Wskaźnik aktywności turystycznej tej grupy osób okazał się wtedy zdecydowanie wyższy niż w latach 1999-2000. Osoby wyjeżdżające co najmniej raz w roku w celach turystycznych stanowiły ponad 70% ogółu. Ponad połowa z nich wyjeżdżała kilka razy w roku. Jest to porównywalne ze wskaźnikiem uczestnictwa ogółu Polaków (w wieku 15. i więcej lat) w wyjazdach turystycznych w latach 2007-2009 (odpowiednio 47, 48 i 49%) określonym w badaniach Instytutu Turystyki.

W-skersi w Azji i... pod wodą

Uczestnicy Dolnośląskiego Forum Integracyjnego poznali dobre praktyki i wysłuchali opisów podróży, które przedstawili Tomasz Tasiemski, poruszający się na wózku profesor poznańskiej AWF, oraz Bartłomiej Skrzyński, wykładowcę Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego, na co dzień rzecznik miasta Wrocławia ds. osób niepełnosprawnych.

– Niepełnosprawność, nawet w stopniu znacznym, nie stanowi współcześnie przeszkody w samodzielnym podróżowaniu po świecie, w tym również po krajach Azji i Afryki. Warto jednak zwrócić uwagę na zakwaterowanie, przygotować się do lotu i ustalić logistykę zwiedzania – informował w swojej prezentacji profesor Tasiemski.

Czasem nawet w tańszych i mniej dostosowanych obiektach hotelowych można liczyć na przyjazną obsługę hotelową. – Wiadomo, że hotele 4- i 5-gwiazdkowe będą bardziej przyjazne – zaznaczał.

Podkreślał, że sposób przemieszczania się, w trakcie zwiedzania krajów Azji i Afryki jest bardzo zróżnicowany.
– Trzeba wcześniej zebrać informacje w internecie lub lokalnych broszurach – konkludował profesor, demonstrując nietypowy, ale przystosowany skuter, którym się poruszał.

Rzecznik ds. osób niepełnosprawnych wrocławskiego magistratu Bartłomiej Skrzyński zaznaczył na początku swojej wypowiedzi, że nie będzie narzekał. – Wolę działać – i choć czasem niektóre docierające informacje mogą obciążać, to mogą też uświadomić, że każdą chwilę warto pielęgnować, dbać o nią, bo są – jak Dolny Śląsk, w tym Wrocław – nie do opowiedzenia – nawiązywał do hasła promującego ten region w Polsce. Potem opowiedział o podróżach po słonecznej Italii, barwnym archipelagu Wysp Kanaryjskich i nurkowaniu w Morzu Czerwonym.

Jak podkreślał Skrzyński, podróżowanie jest jak nałóg, a niepełnosprawność wcale w tym nie przeszkadza. Problemem nie są bariery architektoniczne. Żeby ruszyć w podróż, trzeba najpierw pokonać przeszkody, które tkwią w głowie. Potem warto utrwalać piękne chwile z bajecznych miejsc w Monte Carlo, Cannes, Florencji, Londynie, Dreźnie, Berlinie czy Pradze.

- Logistyka wymaga większego wysiłku od osoby poruszającej się na wózku, jak ja, ale podróżowanie jest możliwe, a wrażenia – bezcenne.

Forum sfinansowano ze środków budżetu samorządu województwa dolnośląskiego. Na kolejne, jubileuszowe wydarzenie zapraszał Paweł Napora, prezes DFI. – Będzie mowa o mobilności, która jest coraz mocniej eksponowana – jako najważniejsza cecha życia we współczesnym świecie. O możliwościach bycia mobilnym zatem, już za rok, na X Forum Integracyjnym we wrześniu.