Jaka wielkość tłumacza PJM na ekranie? RPO odnosi się do wytycznych KRRiT

PJM, a nie SJM, jako podstawowy język przy tłumaczeniu utworów audiowizualnych na język migowy czy zapewnienie wyraźnej widoczności gestów, mimiki i zakresu ruchu tłumacza to niektóre z wytycznych zaproponowane przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji (KRRiT) w projekcie „Stanowiska rekomendacyjnego w sprawie jakości i sposobu realizacji tłumaczenia na język migowy w utworach audiowizualnych”.

8 lutego zakończyły się konsultacje tego projektu. KRRiT podkreśla w nim, że tłumacz języka migowego powinien być dobrze widoczny – jego głowa, szyja i tułów oraz powinien mieć zapewniony swobodny ruch rąk i tułowia.

Jaka wielkość tłumacza na ekranie?

„Wielkość tłumacza migowego jest jednym z kluczowych elementów kształtujących ocenę jakości tego udogodnienia przez osoby posługujące się językiem migowym. Osoby te oczekują, by sylwetka tłumacza na ekranie była możliwie duża, ale wpływ na to ma także rodzaj używanego odbiornika (liczba cali i rozdzielczość matrycy), a także odległość użytkownika od ekranu. Od ponad 5 lat na polskim rynku istnieją już oferowane przez kilku producentów odbiorniki telewizyjne z funkcją focus lub zoom, które umożliwiają powiększanie wielkości tłumacza języka migowego. Opcjonalność i personalizację wielkości tłumacza umożliwią też rozwijające się rozwiązania hybrydowe (np. HbbTV, Smart TV), a także wykorzystanie internetowych tzw. access playerów opracowanych z myślą o osobach z dysfunkcjami sensorycznymi” – czytamy w rekomendacjach. 

KRRiT uważa, że nadawcy i dostawcy usług powinni wykorzystywać nowe technologie dla poprawy jakości udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami.

Dokładne wytyczne

Krajowa Rada daje dokładne wytyczne: „ (…) zaleca się, by w programach telewizyjnych sylwetka tłumacza była nie mniejsza niż 1/12 powierzchni ekranu o proporcjach 16:9. Jednocześnie zaleca się, by wszędzie tam, gdzie tłumaczenie w mniejszym stopniu wpływa na odbiór audycji przez pozostałych widzów (np. gdy drugi i trzeci plan są stosunkowo statyczne), a także w audycjach dla dzieci, dążyć do co najmniej 1/8 powierzchni ekranu, zaś w audycjach definiowanych dla osób głuchych - by tłumacz zajmował więcej niż 1/8 powierzchni ekranu”. 

Wydane rekomendacje KRRiT docenił Rzecznik Praw Obywatelskich, odnosząc się do nich w piśmie do Witolda Kołodziejskiego, przewodniczącego Krajowej Rady. RPO podkreślił, że w skargach, które do niego wpływają, są wyraźne wskazania, że tłumacz PJM powinien zajmować co najmniej 1/8 ekranu, niezależnie od typu programu.

RPO docenił także podkreślenie w rekomendacjach, że napisy dla osób niesłyszących nie stanowią alternatywnego rozwiązania wobec tłumaczenia na język migowy.

Rzecznik podkreślił także konieczność kompleksowego określenia obowiązków nadawców w zakresie dostępności audiowizualnych usług medialnych w sytuacjach nadzwyczajnych.

Pełna treść rekomendacji KRRiT.

Pełna treść pisma RPO do KRRiT.