Światowy Dzień Wzroku po raz pierwszy w Polsce

Co pięć sekund jeden dorosły mieszkaniec kuli ziemskiej traci wzrok. Obecnie ponad 160 milionów ludzi na całym świecie jest niewidomych lub słabo widzących. Jednak aż 75% przypadków ślepoty można uniknąć poprzez zastosowanie odpowiedniej terapii, bądź środków zapobiegawczych - znanych, sprawdzonych i niezwykle opłacalnych.

3 października 2006 Światowy Dzień Wzroku jest po raz pierwszy organizowany w Polsce.

Światowy Dzień Wzroku to coroczne wydarzenie, skupiające uwagę na problemach ludzi słabo widzących. Jest koordynowane przez „VISION 2020: Right To Sight” – koalicję 26 organizacji międzynarodowych, w tym Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Międzynarodowej Agencji do Zapobiegania Ślepocie (IAPB), agencji rządowych, instytucji zajmujących się ochroną wzroku, organizacji pozarządowych (NGO), a także specjalistów w zakresie zdrowia.
Organizatorami Światowego Dnia Wzroku w Polsce są trzy stowarzyszenia – Polski Związek Niewidomych, Polskie Towarzystwo Okulistyczne oraz Stowarzyszenie Pacjentów chorych na AMD, a także firma farmaceutyczna Bausch&Lomb. Patronat nad wydarzeniem objął Minister Zdrowia, prof. Zbigniew Religa.

W ten sposób Polska aktywnie dołączyła do działań koalicji „VISION 2020: Right To Sight”, której celem jest wyeliminowanie do 2020 roku przyczyn możliwej do uniknięcia ślepoty, poprzez zmobilizowanie rządów i organizacji pozarządowych do wspólnego planowania, wprowadzania i rozwoju narodowych programów ochrony wzroku, bazujących na fundamentalnych strategiach kontroli chorób oczu, rozwoju zasobów ludzkich i infrastruktury oraz stworzenia zasad podstawowej opieki zdrowotnej. Przedstawiciele koalicji przekonują, iż skuteczne wprowadzenie programu VISION 2020 pozwoli w ciągu następnych dwóch dekad uchronić około 100 milionów ludzi przed utratą wzroku i zaoszczędzić tym samym 223 miliardy USD.

Tegoroczny Światowy Dzień Wzroku w Polsce skupia się na dwóch podstawowych przyczynach utraty wzroku: jaskrze i AMD. Szczególną uwagę poświęcono AMD -zwyrodnieniu plamki związanym z wiekiem, ponieważ jest ono najczęstszą przyczyną nieodwracalnej utraty wzroku osób po 50 roku życia. Ze względu na wzrost długości życia średnio o 10 lat, dramatycznie rośnie również liczba osób zagrożonych AMD.

Na całym świecie ponad 161 milionów kobiet i mężczyzn jest chorych na AMD: u 124 milionów spośród nich doszło do upośledzenia wzroku, a 37 milionów jest niewidomych (WHO). W krajach uprzemysłowionych AMD jest najczęściej występującym schorzeniem plamki w populacji osób powyżej 65 roku życia. W Polsce zaawansowane stadium choroby ma już ponad 616 tysięcy osób. Pomimo ogromnego zagrożenia AMD, wiedza społeczeństwa na jej temat jest znikoma:

• zaledwie 4% osób wie co to jest AMD
• tylko 2% ma świadomość, że AMD jest główną przyczyną ślepoty po 50 roku życia
• 75% nie zdaje sobie sprawy z roli profilaktyki choroby i nie zna metod leczenia AMD
• prawie 40% pacjentów zgłasza się na badanie oczu rzadziej niż co 2 lata

Tymczasem, aż w 75% przypadków utracie wzroku można zapobiec.

AMD 
Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (Age-related Macular Degeneration, AMD) jest jedną z przyczyn nieodwracalnej utraty wzroku. Choroba ta powoduje uszkodzenie plamki żółtej, przez co oko stopniowo traci zdolność do ostrego widzenia szczegółów obrazu. W zaawansowanych stadiach choroby rozwijają się zmiany w obrębie centralnej części pola widzenia, w wyniku czego pacjent ma trudności z rozpoznawaniem twarzy i czytaniem.

Wyróżnia się suchą i mokrą postać AMD.
Pierwsza jest łagodniejsza i początkowo powoduje zaburzenia widzenia w stopniu minimalnym. W miarę postępowania choroby obszar niewyraźnego widzenia zlokalizowany w centrum powoli się powiększa. Jeśli choroba dotyczy tylko jednego oka, pacjent może nie zauważyć żadnych zmian.
W postaci mokrej AMD, utrata widzenia centralnego następuje gwałtownie, nawet w ciągu 3 tygodni. Pacjenci mają coraz większe trudności z czytaniem lub wykonywaniem prostych czynności. W oku powstają nowe naczynia krwionośne (neowaskularyzacja), które wrastają pod siatkówkę. Są kruche i pękając tworzą wylewy i wysięki podsiatkówkowe. Zmiany stają się  przyczyną obumierania komórek siatkówki i ślepych plam w centralnym polu widzenia.

Czynniki ryzyka AMD

Niemodyfikowalne:

• Wiek
• Wysiękowe AMD w drugim oku
• Czynniki genetyczne
• Płeć
• Rasa
• Wada refrakcji
• Kolor tęczówek

Modyfikowalne:

• Palenie tytoniu
• Nadciśnienie tętnicze
• Miażdżyca
• Zaburzenia lipidogramu
• Otyłość
• Cukrzyca
• Ekspozycja na promieniowanie UV, światło widzialne
• Niski poziom antyoksydantów

Profilaktyka
Wzroku, który został utracony w wyniku AMD, nie można przywrócić. Dlatego zaleca się wczesne przeciwdziałanie skutkom choroby. Wyniki badań naukowych Luna  potwierdziły, że przyjmowanie mikroskładników w postaci suplementów diety ma działanie ochronne - zmniejsza ryzyko rozwoju zwyrodnienia plamki, a także zwalnia tempo rozwoju choroby. Mikroskładniki takie jak luteina i zeaksantyna – karotenoidy wchodzące w skład żółtego barwnika plamki, zwiększają gęstość pigmentu plamki, co ma duży wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia AMD. Przestrzeganie właściwej diety wzbogaconej suplementami może więc zapobiec, a nawet zahamować rozwój choroby.

Ze względu na starzenie się populacji w krajach wysoko rozwiniętych, wzrasta również zagrożenie rozwoju AMD. Przewiduje się, że w 2020 roku około 7,5 miliona osób powyżej 65. roku życia może stracić wzrok w wyniku AMD, a w 2050 – ponad 2 miliardy.
Aby temu zapobiec, każdy, kto ukończył 50 lat powinien regularnie zgłaszać się na badania do okulisty.