Bariery utrudniające rehabilitację osób po urazie rdzenia kręgowego (URK)

Twórca polskiej rehabilitacji prof. Wiktor Dega utworzył definicję rehabilitacji. Jego zdaniem jest to: "Proces medyczno-społeczny, który dąży do zapewnienia osobom niepełnoprawnym godziwego życia w poczuciu pożyteczności społecznej i bezpieczeństwa społecznego oraz zadowolenia".

Prof. Dega był twórcą tzw. Polskiej Szkoły Rehabilitacji, której najważniejszymi cechami były: powszechność, kompleksowość, wczesność, ciągłość.

Rehabilitacja zespolona (kompleksowa) dzieli się na cztery działy: rehabilitację leczniczą, psychologiczną, zawodową i społeczną.

Skuteczność rehabilitacji często jest obniżona z przyczyn nie związanych bezpośrednio ze stanem zdrowia. Są to m. in. problemy tzw. akceptacji niepełnosprawności i bariery. Brak akceptacji może być demonstrowany zarówno przez chorego, jak przez Jego rodzinę, przez środowisko i przez społeczeństwo. Bariery stojące na przeszkodzie skutecznej rehabilitacji mogą wynikać z w/w postaw, mogą też być spowodowane przez bariery architektoniczne (w mieszkaniu, urbanistyczne), komunikacyjne i legislacyjne. (...)

Prof. Kiwerski liczbę urazów kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia w Polsce szacunkowo określa na ok. 600-800 rocznie. Ocenia się, że w naszym kraju żyje ok. 15-20 tys. osób niepełnosprawnych po URK. Najczęstsze przyczyny URK to: wypadki komunikacyjne (33-75%), upadki z wysokości (12-44%), urazy sportowe (3,5-18%) i zranienia rdzenia kręgowego (ostrym narzędziem lub w wyniku postrzału). (...)

"Dziesięć przykazań dla paraplegika" (Pielęgniarka i Położna, 1988):

1. Zmieniaj pozycję nie rzadziej niż co 2 godziny.
2. Siedź na poduszce z gąbki.
3. Co 10 minut podnieś się kilka razy na rękach.
4. Co wieczór sprawdź w lusterku, czy skóra na pośladkach, biodrach lub kości krzyżowej nie jest zaczerwieniona.
5. Regularnie opróżniaj pęcherz moczowy (przez opukiwanie, wyciskanie lub cewnikowanie).
6. Spożywaj dużo płynów i mało soli, potrawy bogate w białko.
7. Codziennie wykonuj samodzielnie ćwiczenia w stawach porażonych kończyn dla utrzymania ruchomości i zapobiegania przykurczom.
8. Codziennie przynajmniej na pół godziny przyjmij pozycję pionową.
9. Staraj się jak najwięcej czynności wykonywać samodzielnie, bez niczyjej pomocy.
10. Siedź prosto i zawsze na obu pośladkach - oszczędzaj kręgosłup.

Bariery utrudniające rehabilitację osób po urazie rdzenia kręgowego (URK). I Kongres Demograficzny w Polsce Rozwój demograficzny a Niepełnosprawność Dzieci i Młodzieży w Społeczności Lokalnej, Piekary Śląskie, 15-16 października 2002 r.. Tom VII. Teresa Sikoń, Ewa Nawracała (red.), str. 48-49.