Wypadek! Nie trać głowy!

Statystyki wskazują, że jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności są wypadki komunikacyjne. W okresie zimowym pogarszające się warunki sprzyjają kolizjom drogowym. Dlatego właśnie teraz chcemy przypomnieć Państwu, co należy robić, gdy dojdzie do wypadku.

Podstawowym obowiązkiem uczestnika wypadku jest zapewnienie bezpieczeństwa ruchu oraz pomocy lekarskiej poszkodowanym. Przypomnieć trzeba, że połączenia z numerami alarmowymi 997, 998, 999 są bezpłatne, nawet jeśli odbywają się z telefonu komórkowego. Jeśli byliśmy sprawcą kolizji, pod żadnym pozorem nie możemy oddalić się z miejsca wypadku, gdyż wtedy utracimy wszelkie prawa ubezpieczonego, a nadto możemy ponieść zaostrzoną odpowiedzialność karną.
Uczestnicy wypadku powinni wymienić informacje dotyczące umów ubezpieczenia Oc. W szczególności konieczne jest pozyskanie od uczestnika kolizji informacji o numerze polisy i zakładzie, w którym ubezpieczony jest pojazd.

Obowiązek powiadomienia policji. Obowiązek powiadomienia policji występuje w przypadku, gdy doszło do wypadku z ofiarami w ludziach. W pozostałych sytuacjach wezwanie policji jest dobrowolne. Przybycie policji na miejsce zdarzenia wiąże się przeważnie z ukaraniem mandatem sprawcy wypadku oraz naliczeniem mu punktów karnych.

Oświadczenie sprawcy wypadku. Należy liczyć się z tym, że rezygnacja z wezwania policji i poprzestanie na samym oświadczeniu sprawcy wypadku może przedłużyć postępowanie o uzyskanie odszkodowania. W takiej sytuacji nie ma bowiem urzędowego dokumentu potwierdzającego przebieg i przyczyny zdarzenia. Istnieje więc większe prawdopodobieństwo, że zakład ubezpieczeń poweźmie wątpliwości co do okoliczności podanych w oświadczeniu. Pamiętać także trzeba, że zdarzają się nieuczciwi kierowcy, którzy wprawdzie na miejscu wypadku podpisują oświadczenie o swojej winie, później jednak odwołują je, powołując się np. na "szok powypadkowy". Dlatego też, jeśli jesteśmy pokrzywdzeni w wyniku wypadku, a wysokość szkody jest znaczna (np. auto wymaga gruntownej naprawy) dla własnego bezpieczeństwa powinniśmy wezwać policję. Wprawdzie stracimy dużo czasu na oczekiwanie i spisywanie zeznań, ale uzyskamy pewność, że sprawca nie przerzuci na nas odpowiedzialności za wypadek.

Jeśli jednak zdecydujemy, że wystarczy nam samo oświadczenie sprawcy, należy pamiętać, aby zawierało:

• imię i nazwisko, adres, numer dowodu osobistego lub prawa jazdy kierowcy oraz właściciela pojazdu, jeśli nie jest nim kierowca,
• numer polisy, datę zawarcia umowy ubezpieczenia, nazwę i adres zakładu ubezpieczeń, który ją wystawił,
• numer rejestracyjny samochodu, numer dowodu rejestracyjnego, numer nadwozia,
• szczegółowy opis uszkodzonych elementów w pojeździe,
• szczegółowy opis okoliczności zdarzenia wraz z datą, godziną i miejscem oraz szkicem sytuacyjnym.

Jeśli na miejscu wypadku byli świadkowie, warto zanotować ich dane czy nawet poprosić o podpis na oświadczeniu sprawcy wypadku, potwierdzający prawdziwość oświadczenia.

Wypełnienie oświadczenia w siedzibie ubezpieczyciela. Innym wyjściem z sytuacji, często praktykowanym przez kierowców, jest bezpośrednie powiadomienie o wypadku zakładu ubezpieczeń, przez posiadacza lub kierującego pojazdem, i wypełnienie w siedzibie ubezpieczyciela oświadczenia o zaistniałym wypadku. Oczywiście podobnie jak w przypadku oświadczenia sprawcy na miejscu wypadku, jest to możliwe, gdy obie strony są zgodne co do okoliczności zdarzenia oraz do osoby sprawcy wypadku.

Postępowanie w razie szkód osobowych. Jeśli którykolwiek uczestnik kolizji poniósł obrażenia ciała, konieczne jest wezwanie policji i pogotowia ratunkowego. Jeśli to my mieliśmy nieszczęście być poszkodowanymi, w żadnym wypadku nie próbujmy odgrywać roli bohatera, który zaciska zęby i twierdzi, że "nic mu nie jest". Pamiętajmy, że w szoku powypadkowym jesteśmy zdolni do niezwykłych wyczynów, np. chodzenia z połamanymi nogami. Jeśli więc odczuwamy choćby nieznaczny ból lub na naszym ciele pojawiły się siniaki czy nawet niewielkie skaleczenia, koniecznie żądajmy przewiezienia do szpitala na obserwację. Niech lekarze ocenią nasz stan i podejmą decyzję, czy rzeczywiście możemy udać się do domu. W toku późniejszej likwidacji szkody opis uszkodzeń ciała będzie miał fundamentalne znaczenie dla ustalenia należnego nam odszkodowania i zadośćuczynienia.

Odszkodowanie dla poszkodowanego. Przy umowie ubezpieczenia OC o odszkodowanie występuje poszkodowany, tj. osoba, która z uwagi na fakt, że została jej wyrządzona szkoda, ma prawo do skorzystania z polisy sprawcy tej szkody. Sam ubezpieczający nie otrzyma odszkodowania z tej umowy, natomiast może stracić obniżkę składki ubezpieczeniowej udzielonej w związku z dotychczasową, bezszkodową jazdą. W celu uzyskania odszkodowania konieczne jest zgłoszenie szkody we właściwym zakładzie ubezpieczeń. Jeśli sprawca wypadku jest nieznany albo nie ma ważnej polisy OC, a poszkodowany poniósł szkodę osobową, może on zwrócić się o odszkodowanie do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, za pośrednictwem wybranego przez siebie zakładu ubezpieczeń.

Termin wypłaty odszkodowań. Jeśli okoliczności wypadku nie budzą wątpliwości, zakład ubezpieczeń powinien wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. W przypadkach wymagających przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego zakład obowiązany jest wydać decyzję nie później niżpo upływie 90 dni. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy toczy się w sprawie postępowanie karne lub cywilne, mające wpływ na decyzję zakładu ubezpieczeń. Będzie on mógł wypłacić odszkodowanie dopiero po zakończeniu takiego postępowania. .

Autor: Anna Panfil. Autorka jest radcą prawnym