NIK: Placówki dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży są niedostosowane

Placówek dla kobiet z dziećmi lub osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, np. ofiar przemocy, albo nie ma albo są niedostosowane dla osób z niepełnosprawnością – tak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli (NIK).

Jednym z zadań samorządu powiatowego jest prowadzenie albo zlecenie prowadzenia domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży (DMD). Z danych MRPiPS wynika, że wg stanu na 31 grudnia 2018 r. funkcjonowało w Polsce zaledwie 31 DMD, które dysponowały tylko 747 miejscami. W latach 2016-2019 przeprowadzono badania, które pokazały czy i jak powiaty realizują obowiązek zapewnienia opieki kobietom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej.

Placówek nie ma lub są niedostępne

Tylko sześć z 21 skontrolowanych powiatowych (29%) zapewniało całodobowy okresowy pobyt w DMD matkom z małoletnimi dziećmi i kobietom w ciąży. Takich placówek w skontrolowanych powiatach było 8. W pozostałych powiatach osoby potrzebujące pomocy były umieszczane m.in. w: hostelach, schroniskach dla bezdomnych czy też mieszkaniach chronionych.

Jak się okazało obiekty wszystkich ośmiu skontrolowanych DMD oraz 28 z 36 innych placówek nie zapewniały dostępności dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży z niepełnosprawnością ruchową.

Łazienki i windy brak

Budynek siedziby głównej DMD MOPS w Olsztynie znajdował się na wysokim parterze z oddzielnym wejściem o szerokości 180 cm, bez windy. Przed drzwiami wejściowymi znajdowały się dwa schody bez podjazdu. W budynku filii DMD MOPS w Olsztynie część bloku mieszkalnego mieściła się na drugim piętrze bez windy, nie zapewniono też łazienki odpowiednio przystosowanej do potrzeb ww. osób.

Z kolei we wszystkich trzech budynkach DMD w Karwowie nie było łazienki przystosowanej do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową (brakowało m.in. odpowiedniej przestrzeni manewrowej i uchwytów ułatwiających korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych). W dwóch budynkach tego DMD dostęp do pomieszczeń użytkowych na piętrach był możliwy tylko schodami, a przed drzwiami wejściowymi znajdowały się podesty stanowiące ok. 15 cm próg.

W budynku DMD Maja w Raciborzu brakowało podjazdów i podestów, a wejście na piętro było możliwe tylko schodami.

Nie ma samotnych matek na wózkach?

Kierujący tego typu placówkami wskazują m.in. że tego typu placówki nie były kierowane do osób z niepełnosprawnością. Na przykład dyrektor DMD w Karwowie argumentował, że budynki placówki nie były modernizowane i przystosowywane do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową, gdyż z umów dotacji na realizację zadania publicznego nie wynikał obowiązek zapewnienia takich warunków. Zaś w ocenie Dyrektora Pomorskiego Centrum Pomocy Bliźniemu prowadzącego DMD MONAR w Gdańsku dostosowanie budynku dla osób niepełnosprawnych wiązałoby się z koniecznością przebudowy lub rozbudowy budynku. Działań takich nie podejmowano, ponieważ do DMD nie były kierowane osoby z niepełnosprawnością ruchową.

Cały raport jest dostępny na stronie NIK.