Maturalne problemy niepełnosprawnych

Więcej niż połowa niepełnosprawnych maturzystów z Wrocławia nie poradziła sobie na maturze próbnej z j. polskiego i przedmiotów dodatkowych. - Bez ułatwień nasi uczniowie nie poradzą sobie na prawdziwym egzaminie - mówią ich nauczyciele.

Na grudniową próbną maturę wrocławska OKE przygotowała tylko arkusze dla zdrowych. Żeby próbę mogli zdawać niewidomi, Zespół Szkół dla Niedowidzących i Niewidomych we Wrocławiu musiał na własną rękę przepisywać arkusz brajlem. Co z tego, skoro tekst (do czytania ze zrozumieniem) z polskiego był długi, a polecenia do jego opracowania co chwila zmuszały uczniów do wracania do treści. Niewidomym znalezienie odpowiedniego miejsca na arkuszu - dotykiem - zajmuje znacznie więcej czasu niż normalnie widzącym.

- Uczeń z niepełnosprawnymi rękami z mozołem przewraca kartki arkusza, a cenny czas mija - martwi się o swoich maturzystów Marzanna Nowacka-Duda, dyrektorka Zespołu Szkół Integracyjnych przy ul. Nowodworskiej we Wrocławiu.

Tymczasem niepełnosprawni maturzyści dostają tylko 30 minut więcej na napisanie egzaminu.

Anna Krzesaj, słabo widząca maturzystka, ma szczęście, bo w opinii, którą dostała z poradni psychologiczno-pedagogicznej, była sugestia, że powinna na egzaminie dostać lektora-członka komisji egzaminacyjnej. - Gdyby nie on, nigdy bym nie zdążyła.

Ale rutynowo maturzysta niedowidzący ma prawo do większej czcionki na arkuszu, lepszego oświetlenia i lupy czy lornetki.

Część niepełnosprawnych ma prawo do specjalnie przystosowanych arkuszy egzaminacyjnych, ale niesłyszącym, operującym uboższym słownictwem, takie dostosowania proponuje się tylko z języków, historii i wiedzy o społeczeństwie. - A co z resztą przedmiotów? - zastanawiają się dyrektorzy szkół.

I co zrobić w sytuacji, gdy na egzaminie z języka obcego niepełnosprawny weźmie osobę wspomagającą? Procedury zabraniają na egzaminie obecności przedmiotowca. Kto więc miałby pisać tekst dyktowany przez maturzystę? Ktoś, kto w ogóle nie zna angielskiego, komu trzeba literować każde słowo i kto nie będzie umiał prawidłowo przeczytać poleceń? A jak maturzysta, który zna angielski, ma zrozumieć dukanie osoby, która nie zna angielskiego? A może pomocnikiem powinna być osoba, która zna angielski? Ale jak dobrze powinna znać?

Helena Andersen, przewodnicząca zespołu koordynującego matury we wrocławskich placówkach specjalnych, podsumowuje wyniki niepełnosprawnych maturzystów i przygotowuje się do rozmów z dyrektorami: - Przygotujemy wnioski. Jestem przekonana, że znajdą zrozumienie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Komentują dla Gazety

Barbara Josiak, p.o. dyr. OKE we Wrocławiu

Obawiam się, że niewiele w tej sprawie da się już zrobić. Udogodnienia dla niepełnosprawnych są zgodne z rozporządzeniem ministerialnym. Manipulowanie np. przy skracaniu tekstu wkraczałoby w jakość egzaminu, wydłużenie czasu spowodowałoby zakłócenia w następnej części egzaminu. Rzeczywiście jedynym nie do końca rozwiązanym problemem jest sprawa związana z językowcem pomagającym przy wypełnianiu arkusza.

Pozostałe sprawy być może będą dyskutowane dopiero przy organizowaniu następnych matur.

Jan Sitarski, w CKE odpowiedzialny za egzaminy dla osób "o specjalnych potrzebach edukacyjnych"

To była tylko próba, egzamin maturalny dopiero przed nami. Być może uda się część uwag uwzględnić jeszcze w tegorocznym egzaminie. Problem pomocy językowca jest znany, jego rozwiązanie poda opracowywane właśnie rozporządzenie ministerialne. Długie teksty źródłowe i konieczność powracania do nich od kolejnych punktów poleceń rzeczywiście są problemem dla niewidomych i słabo widzących - o tym będziemy dyskutować w CKE. Dobrym rozwiązaniem dla nich byłaby też możliwość korzystania z arkusza w formie elektronicznej. Niesłyszący mają prawo do specjalnie dostosowanych arkuszy egzaminacyjnych rzeczywiście tylko z języka polskiego, obcego, historii i wiedzy o społeczeństwie, ponieważ w takich dziedzinach jak biologia czy geografia słownictwo jest bardziej konkretne.

Autor: Bożena Sobiech
Źródło: gazeta.pl, Wrocław 14-01-2005