Wciąż brak niepełnosprawnych pracowników w służbie cywilnej

Najwyższy wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością w służbie cywilnej do końca 2011 r. wynosił 4,4 procent i dotyczył Powiatowej Administracji Zespolonej. Jednak nawet te dane są poniżej ustawowo wymaganego 6 - procentowego wskaźnika zatrudnienia osób z orzeczeniem o niepełnosprawności.

Nie najgorzej jest też w Urzędach Wojewódzkich, gdzie w sumie pracuje 4 proc. osób z niepełnosprawnością (355 pracowników) oraz w Urzędach Skarbowych gdzie zatrudnionych jest 1317 niepełnosprawnych pracowników (3,5 proc.) W placówkach zagranicznych nie ma zaś żadnego pracownika z orzeczeniem o niepełnosprawności.

- Popierałem projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej. Podejmujemy działania informacyjne, analizujemy spływające do nas informacje w tym zakresie i podejmiemy działania kontrolne – powiedział Sławomir Marek Brodziński, Szef Służby Cywilnej. Zapowiedział w tym roku kontrolę zatrudnienia osób z niepełnosprawnością w ministerstwach, która ma objąć okres od 26 listopada 2011 r., czyli od wejścia w życie noweli, do września bieżącego roku. – Skontrolujemy ministerstwa, gdyż tam zatrudnionych jest tylko 1,1 proc. osób z niepełnosprawnościami tj. 147 pracowników, a przecież ministerstwa to lustro, w którym odbija się cała administracja – powiedział Szef Służby Cywilnej.

Zgodnie z nowelą Ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o służbie cywilnej i niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 201, poz. 1183) osoba z orzeczoną niepełnosprawnością powinna zostać zatrudniona w jednostce administracji publicznej jeśli znajdzie się wśród pięciu najlepszych kandydatów na dane stanowisko. Przepis ten nie dotyczy jedynie wolnych stanowisk kierowniczych jak np. naczelnik wydziału. Jeśli osoba z niepełnosprawnością, ubiegająca się o pracę w urzędzie chce skorzystać z preferencyjnych warunków, składając odpowiednie dokumenty nie może zapomnieć o orzeczeniu o niepełnosprawności.

Zgodnie z obowiązującą nowelizacją wójt, burmistrz, prezydent, ogłaszając nabór na wolne stanowisko pracy jest zobowiązany określić niezbędne i dodatkowe wymagania związane ze stanowiskiem pracy, wskazać zakres zadań oraz konieczne dokumenty wraz z terminem i miejscem ich składania. W ogłoszeniu musi być informacja o warunkach pracy na danym stanowisku oraz o wskaźniku zatrudnienia osób niepełnosprawnych w urzędzie. W miesiącu poprzedzającym ogłoszenie naboru powinien on wynosić co najmniej 6 proc. Jeśli wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością w urzędzie jest niższy spośród pięciu wyłonionych kandydatów pierwszeństwo ma ubiegający się o pracę niepełnosprawny.

Dagmir Długosz, dyrektor Departamentu Służby Cywilnej w KPRM, zwrócił uwagę, że zatrudnienie osób z niepełnosprawnością w szeroko pojętej administracji jest dużo poniżej średniej europejskiej.
- Przyczyn niskiego zatrudnienia osób z niepełnosprawnością w służbie cywilnej można upatrywać po stronie pracodawców, m. in. w tym, że jest ograniczona liczba wolnych stanowisk pracy, duża konkurencja, wysokie wymagania kwalifikacyjne, bariery funkcjonalne czy też bariery subiektywne, leżące w nas samych. Przyczyny leżą także po stronie samych osób niepełnosprawnych i to może być bierność zawodowa, nieodpowiednie kwalifikacje, brak doświadczenia zawodowego, niska samoocena i motywacje. Przecież do pracy nikt nie szuka osób niepełnosprawnych, szuka zaś fachowca – powiedziała Alina Wojtowicz-Pomierna, zastępca dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Prawie 70 proc. pracodawców przyznało w badaniu Instytutu Spraw Publicznych w 2011 r., że przeszkodą w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych są bariery architektoniczne, a ponad 57 proc. wskazało na nieodpowiednie kwalifikacje osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Zaś z danych GUS wynika, że dwie trzecie osób z niepełnosprawnością uważa, że nie ma ograniczeń w wykonywaniu czynności zwykle wykonywanych przez ludzi. Wojtowicz – Pomierna zwróciła uwagę, że instytucje, które nie osiągają wymaganego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych rocznie przekazują do PFRONU ponad 17 tys. zł za jednego niezatrudnionego pracownika z niepełnosprawnością.

Ministerstwa i urzędy administracji publicznej wpłaciły do PFRON w 2011 r. 300 milionów za nie wypełnienie wymogu zatrudnienia 6 proc. osób z niepełnosprawnością.