Ubezwłasnowolnienie. Czy coś się zmieni?

28.07.2020

Autor: Mateusz Różański, fot. pixabay.com

dwóch mężczyzn idących chodnikiem jeden młodszy niesie w dwu rękach pełne siatki widać tylko ich nogi tyłem do obiektywu

W Polsce jest ok. 100 tys. osób ubezwłasnowolnionych częściowo lub całkowicie. Rocznie ubezwłasnowalnianych jest ok. 10 tys. osób! Choć w sprawie zniesienia tej instytucji ponagla nasz kraj, m.in. Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami, to wciąż jesteśmy na etapie zapowiedzi zmiany tego stanu rzeczy.

O pracach nad zmianą instytucji ubezwłasnowolnienia mówiła w Sejmie podczas posiedzenia Komisji ds. Petycji, 28 lipca, sędzia Anna Kampa z Ministerstwa Sprawiedliwości.

Brak innych rozwiązań

- Z jednej strony m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich wskazywał na potrzebę wykluczenia z systemu prawnego ubezwłasnowolnienia. Z drugiej strony nasze statystyki pokazują, że liczba ubezwłasnowolnień – zwłaszcza całkowitych wzrasta – mówiła przedstawicielka resortu sprawiedliwości. – Czyli potrzeba istnienia takiego rozwiązania jest. Większość orzeczeń o ubezwłasnowolnieniu całkowitym nie jest uzasadnianych i mamy problem z ustaleniem rzeczywistych powodów – podkreśliła.

Anna Kampa sama ze swojej praktyki sędziowskiej zna sprawy, w których osoby z niepełnosprawnością były wykorzystywane m.in. do brania szybkich pożyczek tzw. chwilówek lub przymuszane do zapisywania spadku na opiekunów. Jednak z drugiej strony Ministerstwo Sprawiedliwości ma świadomość, że obecny kształt ubezwłasnowolnienia prowadzi tak naprawdę do śmierci cywilnej człowieka i jako taki musi zostać zmieniony. Choćby dlatego, że stoi on w sprzeczności z ratyfikowaną przez Polskę Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.

Prekonsultacje, a potem zespół międzyresortowy

- Zdecydowaliśmy na poziomie departamentu, że potrzebujemy dowiedzieć się od bezpośrednio zainteresowanych o faktycznych potrzebach. Planujemy bardzo szerokie prekonsultacje od września. Wezmą w nich udział nie tylko sądy, ale też organizacje pozarządowe – zapowiedziała Anna Kampa. – Planujemy po konsultacjach, które chcemy zakończyć do grudnia, wystąpienie do premiera o powołanie międzyresortowego zespołu w tej sprawie – poinformowała przedstawicielka ministerstwa.

Anna Kampa powiedziała też, że w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości przygotowano już założenia do nowych rozwiązań, które miałyby zastąpić ubezwłasnowolnienie i to one będą przedmiotem prekonsultacji.

Zobacz nasz wywiad o ubezwłasnowolnieniu z Moniką Zimą-Parjaszewską.

Szukasz odpowiedzi na pytania socjalno-prawne dotyczące niepełnosprawności?
Zadaj pytanie naszym doradcom i prawnikom.

Komentarz

why?

ON

29.07.2020, 07:59

Ok, ja rozumiem. Tylko co w zamian...? Nie, nie chodzi tu o pomo, ale odpowiedzialność. Ubezwłasnowolniony senior, z Alzaimerem, może nabrać pozyczek ile chce, może sprzedac mieszkanie, a na ulicy nie wyląduje. Jeżeli będzie mógł zawierać umowy, to kto dostanie problem? No jakże! RODZINA! Bo to ona dowie się pewnie po śmierci o wszystkich długach. Ale nie. Nie zapewnimy całodobowej opieki temuż seniorowi, ale zniesiemy ubezwłasnowolnienie. Nas to nic nie będzie kosztowało, a brzmi supcio. Ubezwłasnowolnienie nie jest narzucane przez państwo, to jest na wniosek rodziny najczęściej przeprowadzane, a skoro osoby żyjące obok na codzień widzą, że osoba nie nadaje się, to nie nadaje się. Jedyną rzeczą jest, by zamiast całkowitych częściej stosowano częściowe i by faktycznie weryfikowano te wnioski.