Francuska kolej kontra niewidoma Brytyjka

Verity Smith, 30-letnia, niewidoma brytyjska piosenkarka i pisarka walczy o prawo do rezerwacji specjalnego miejsca dla niepełnosprawnych we francuskich kolejach SNCF.
Verity, która regularnie odwiedza swoich mieszkających na południu Francji rodziców, twierdzi, że zabieranie w podróż Kay, jej psa przewodnika, to prawdziwy koszmar. We francuskich liniach kolejowych niewidomi pasażerowie mogą przewozić psy w korytarzu, pod siedzeniem, lub na podłodze przy swoich stopach. Kay, duży, czteroletni pies rasy Leonberger (rasa spokrewniona z bernardynami), waży 55 kilo. Jego właścicielka uważa, że to niehumanitarne, aby jakiegokolwiek psa przewodnika przewozić ściśniętego na małej przestrzeni w trakcie wielogodzinnej podróży. Verity potrzebuje także łatwego dostępu do toalety razem ze swoim psem.

Albo pies, albo wózek

Rezerwacja specjalnego miejsca dla niepełnosprawnych (przewidzianego w pociągach SNCF) zaspokoiłaby jej potrzeby. Jednak zdaniem francuskich kolei miejsce to jej nie przysługuje, ponieważ nie posiada ona wózka inwalidzkiego.
Rzeczniczka prasowa SNCF, Dominique Martin, powiedziała redakcji BBC News Online, że koleje nie otrzymywały do tej pory sygnałów, że niewidzące osoby protestują przeciwko istniejącym regułom przewożenia psów. Jej zdaniem Verity Smith powinna skontaktować się z działem obsługi klienta. Verity robi to od lat. "Zawsze obiecują, że postarają się zająć tym problemem" - mówi.
Do tej pory starała się poradzić sobie z sytuacją udając podczas rezerwacji, że ma wózek. Ale to przysparza kłopotów podczas zakupu biletu dla psa. Według systemu komputerowego francuskich kolei można podróżować albo z wózkiem albo psem - nigdy naraz.

Prawo do swobodnego podróżowania

Verity Smith przez dwa lata walczyła również o to, aby na pokładzie linii kolejowych kursujących pomiędzy Wielką Brytanią a kontynentem w tunelu pod kanałem La Manche - Eurostar, można było przewozić psy. Będzie to możliwe od lipca tego roku. Wcześniej przekonała linie lotnicze British Midland Airways do zapewnienia odpowiedniej ilości miejsca dla niewidomych pasażerów, podróżujących z psami przewodnikami.
Do walki z kolejami francuskimi Smith zaangażowała brytyjskiego członka Parlamentu Europejskiego Claude'a Moraes, który uważa, że jej prawo do swobodnego podróżowania powinno być respektowane.

Moreas w marcu przedstawił w Europejskim Parlamencie kwestię "nieprawidłowości i niesprawiedliwych praktyk" związanych z usytuowaniem miejsc dla niepełnosprawnych w środkach transportu publicznego i wpuszczaniem psów - przewodników do autobusów i pociągów. Prowadzi także kampanię na rzecz wprowadzenia jednolitych dla całej Unii regulacji prawnych, które, między innymi zapewnią taką samą wolność podróżowania osobom niepełnosprawnym, jak całkowicie sprawnym.
Zdaniem Verity Smith jednym z najistotniejszych problemów jest niedostateczna ilość dostosowanych miejsc - zwykle jedno na cały pociąg czy samolot i to w pierwszej klasie. Obsługa często próbuje sprawdzić, jak bardzo jest niewidoma, zanim pozwoli jej zająć to miejsce na podstawie zwykłego biletu. Smith mówi, że jej nie zależy na lepszej klasie, wszystko czego się domaga to odpowiednie miejsce.

Verity spisuje część swoich doświadczeń w książce, komediowym pamiętniku z podróży, który zatytułowała "Bridget Jones straciła wzrok" ("Bridget Jones gone blind").
Podczas swojej następnej podróży do Francji Smith poleci samolotem British Midland do Paryża, a następnie pociągiem TGV (rozwijającym prędkość 300 km/h) do Nîmes - oficjalnie zajmując miejsce dla niepełnosprawnych. Francuskiemu znajomemu Verity udało się bowiem przekonać urzędników, że podróżuje ona na wózku i potrzebuje psa-przewodnika, ponieważ nie widzi. "Prawdopodobnie pomyśleli, że muszę być bardzo nieszczęśliwą osobą i nagięli zasady" - przyznaje.

SNCF to francuskie koleje państwowe (Société Nationale des Chemins de Fer); na stronach internetowych SNCF znajduje się poradnik dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności i informacja o istniejących udogodnieniach. Istnieje także specjalna bezpłatna linia telefoniczna dla osób niepełnosprawnych (SNCF Accessibilité Service 0 800 15 47 53) dostępna przez całą dobę. Korzystając z niej można między innymi zarezerwować bilet i serwis bagażowy czy uzyskać informacje na temat udogodnień na wybranej stacji kolejowej.

Informacje SNCF dla osób niepełnosprawnych (strona w języku francuskim)
http://www.voyages-sncf.com/voyageurs_handicapes/index.html

Opracowanie: Joanna Pertkiewicz, na podst. art. Stephena Mulvey 'Blind woman tackles rail giant' BBC News Online 7 maja 2003; SNCF