Biuro RPO otwiera się na pracowników z niepełnosprawnością intelektualną

Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) wpływa codziennie kilkaset listów i pism. Otwieranie i archiwizacja każdej przesyłki muszą odbywać się zgodnie ze szczegółową procedurą. Jedną z osób, która się tym zajmuje, jest Rafał Ciechanowicz – pierwszy zatrudniony w tej instytucji pracownik z niepełnosprawnością intelektualną. Trafił tam dzięki pomocy Centrum DZWONI w Warszawie.

Rafał Ciechanowicz ma 27 lat, z wykształcenia jest technikiem archiwistą. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich jest jego pierwszym pracodawcą.

Pod koniec 2008 r. zarejestrował się w warszawskim urzędzie pracy. Kiedy przyznał, że ma orzeczenie o niepełnosprawności intelektualnej, skierowano go do Centrum Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie - Centrum DZWONI, jedynej w stolicy licencjonowanej agencji pośrednictwa pracy dla osób z tym rodzajem niepełnosprawności.

Rafał Ciechanowicz zgłosił się tam na początku 2011 r. Podobnie jak pozostali klienci Centrum DZWONI, przeszedł wszystkie etapy programu aktywizacji zawodowej: konsultacje z doradcą zawodowym i psychologiem, opracowany pod kątem jego potrzeb Indywidualny Plan Działania, siedmiodniowe warsztaty umiejętności społeczno-zawodowych i jednodniowe warsztaty praktyczne u trzech różnych pracodawców, a także dwutygodniowe praktyki w wybranym zakładzie pracy. Zakładem tym było Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

Sylwia Górska, specjalista administracyjny z Wydziału Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi w Zespole Społecznym, była pierwszą osobą w Biurze RPO, która na początku 2011 r. skontaktowała się z warszawskim Centrum DZWONI. – W czerwcu 2010 r. na stanowisko RPO została powołana prof. Irena Lipowicz, a jednym z jej priorytetowych zadań stała się współpraca z organizacjami III sektora działającymi na rzecz osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Zarekomendowałam Centrum DZWONI – wspomina Sylwia Górska.

Specjaliści z Centrum DZWONI odwiedzili siedziby Biura RPO w Warszawie, zapoznali się ze strukturą organizacyjną urzędu oraz wykonali opisy wybranych stanowisk pracy i czynności na nich wykonywanych. Sylwia Górska przyznaje, że Biuro RPO chciało przekonać się, czy osoby niepełnosprawne intelektualnie poradzą sobie w pracy w instytucji państwowej działającej według szczegółowych zasad i procedur.

- Kiedy Biuro RPO zdecydowało się zorganizować zajęcia praktyczne dla osoby niepełnosprawnej intelektualnie, od razu pomyśleliśmy o panu Rafale Ciechanowiczu. Nie tylko ze względu na jego wykształcenie i umiejętności zawodowe. Pan Rafał dał się poznać jako osoba niezwykle otwarta, ambitna i samodzielna. Chcieliśmy znaleźć dla niego miejsce, w którym mógłby się rozwijać. Mieliśmy nadzieję, że swoją rzetelnością i zaangażowaniem pan Rafał przekona zwierzchników, aby zaproponowali mu stałą posadę – wspomina Monika Zakrzewska, koordynator projektu Centrum DZWONI w Warszawie.

W marcu 2011 r. Rafał Ciechanowicz odbył dwutygodniowe zajęcia praktyczne w bibliotece i w Biurze Podawczym Biura RPO. W tym drugim miejscu odbył później dwa trzymiesięczne staże zawodowe, a 1 grudnia 2011 r. został jego etatowym pracownikiem.

Zgodnie z procedurami

Pan Rafał zajmuje się otwieraniem i segregowaniem korespondencji pocztowej przychodzącej do Biura RPO. Praca jest łatwa tylko z pozoru. – To trzeba robić według procedury. Najpierw sprawdzam, czy przesyłka jest do RPO. Potem oglądam, czy nie jest naruszona, otwieram ją ostrożnie, żeby nie uszkodzić tego, co jest w środku, i znowu sprawdzam, kto jest odbiorcą, a potem przystawiam w określonym miejscu pieczątkę z datą, kiedy przyszła, segreguję wszystkie listy i przenoszę je do Wydziału Ewidencji – tłumaczy Rafał Ciechanowicz.

- Zajęcie to wymaga dużej koncentracji i sprawności. Niemal każdego dnia do Biura RPO przychodzi kilkaset listów. Dlatego pan Rafał musi w ciągu jednej godziny otworzyć określoną liczbę przesyłek i zrobić to bardzo dokładnie, bo wystarczy jeden błąd, np. złe odczytanie danych adresowych, i sprawny obieg korespondencji już jest zakłócony – mówi Zenon Korcz, kierownik działu Biuro Podawcze, bezpośredni przełożony Rafała Ciechanowicza.

Kiedy kierownik dowiedział się, że jednym z jego pracowników będzie osoba niepełnosprawna intelektualnie, poprosił o spotkanie z trenerem pracy z Centrum DZWONI, który wspierał pana Rafała podczas całego programu aktywizacji i monituje jego pracę po zatrudnieniu na stałe. – Chciałem wiedzieć, jak zachowywać się wobec osoby z tym rodzajem niepełnosprawności, jak się z nią komunikować, wydawać jej polecenia i je egzekwować, ale też jak motywować ją do pracy. Potem wskazówki przekazałem innym pracownikom działu – mówi Zenon Korcz.

Pełnowartościowy pracownik

Iwona Miranowicz, naczelnik Wydziału Ewidencji Biura Podawczego w Biurze RPO, nie miała wątpliwości, zatrudniając Rafała Ciechanowicza na podstawie stałej umowy o pracę. – Pan Rafał świetnie radzi sobie na obecnym stanowisku i chcielibyśmy z czasem powierzać mu jeszcze bardziej złożone i odpowiedzialne zadania, np. roznoszenie korespondencji do poszczególnych wydziałów w Biurze RPO, co wymaga doskonałej znajomości struktury organizacyjnej urzędu oraz procedur obiegu dokumentów. Pan Ciechanowicz jest nie tylko rzetelnym i odpowiedzialnym pracownikiem, ale też niezwykle sympatycznym człowiekiem. Swoją uprzejmością, nienagannymi manierami i skłonnością do żartów zyskał z miejsca sympatię całego zespołu – mówi Iwona Miranowicz.
 
Profesor Irena Lipowicz, rzecznik praw obywatelskich, uważa, że warto zatrudniać osoby niepełnosprawne, dlatego postanowiła wprowadzać tę ideę w Biurze RPO. - Osoby niepełnosprawne są grupą narażoną na wykluczenie społeczne, tym bardziej należy więc tworzyć dostosowane do ich umiejętności miejsca pracy, w których mogą się wykazać i rozwijać – mówi prof. Lipowicz.

Obecnie w całym Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich zatrudnionych jest 289 osób, z czego 15 ma orzeczenia o niepełnosprawności. Wśród pracowników Biura znajdują się osoby ze stopniami niepełnosprawności lekkim, umiarkowanym i znacznym.
 
- Pan Rafał jest pierwszą osobą z niepełnosprawnością intelektualną w Biurze RPO. Wiem, że doskonale sprawdza się na swoim stanowisku. Przecież osoby z różnego rodzaju niepełnosprawnościami mogą być traktowane jako pełnowartościowi pracownicy nie tylko w naszej instytucji, ale również w innych instytucjach czy firmach  – mówi rzecznik.

Centrum DZWONI zostało powołane w 2006 r. przez Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym (PSOUU). Od tamtego czasu, dzięki staraniom pracowników placówki, stałą, legalną pracę na rynku otwartym (w instytucjach publicznych i firmach bez statutu zakładów pracy chronionej) znalazło ponad 70 niepełnosprawnych intelektualnie mieszkańców Warszawy i gmin podwarszawskich.

Centrum DZWONI to projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Priorytet VI), a współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, dlatego wszystkie usługi świadczone są przez tę placówkę bezpłatnie.