Złamać bariery na rynku pracy

Druga edycja projektu wspierającego osoby z niepełnosprawnością ruchową na rynku pracy jest ważnym krokiem w tworzeniu systemowego podejścia do indywidualnego wsparcia osób z niepełnosprawnością. Tylko taki system daje bowiem tym osobom realną szansę na samodzielne życie.

- Fundamentem takiego systemu jest działanie oparte na indywidualnym programie aktywizacji, rozpoczynającym się na poziomie powiatowego centrum pomocy rodzinie. Aktywność powinna wychodzić ze sfery socjalnej; w tej chwili nie ma połączenia pomiędzy okresem opieki, którą obejmowana jest osoba niepełnosprawna, a wyjściem w kierunku aktywności – zauważył poseł Marek Plura na konferencji podsumowującej projekt.

Krok ku zmianom

Istotnym elementem w tworzeniu systemu aktywnego życia są planowane zmiany w ustawie o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. – Zachęcam państwa do aktywnego uczestniczenia w pracach nad proponowanymi zmianami na etapie prac parlamentarnych; za dwa tygodnie będziemy przedkładać projekt do laski marszałkowskiej – mówił Plura.

Chodzi o uszczelnienie finansowania PFRON – tak, by był to system bezpieczny. – Chcemy doregulować wsparcie finansowe pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Chcemy także, by PFRON miał odpowiednie narzędzia kontrolne. Kolejna rzecz to ustalenie poziomu wyliczania dotacji dla pracodawców w systemie SODiR, innego niż obecnie jest to zapisane w ustawie. W naszej propozycji przywracamy dotychczasowy system wyliczania - na podstawie poziomu najniższej płacy krajowej z poprzedniego roku – mówił Plura.

Wszystko po to, by zabezpieczenie finansów PFRON pozwalało realizować zaplanowane zadania. – Nie chciałbym, byśmy zastanawiali się nad tym, czy sfinansować turnus rehabilitacyjny, czy kupić komuś komputer – dodał poseł. Zmiany miałyby wejść w życie za 2 lata.

Zindywidualizowane wsparcie

„Wsparcie osób niepełnosprawnych ruchowo na rynku pracy” to projekt realizowany przez PFRON wraz z czterema partnerami: Caritas Polska, Fundacją Aktywnej Rehabilitacji „FAR”, Fundacją Polskich Kawalerów Maltańskich oraz Stowarzyszeniem Przyjaciół Integracji.

Wsparcie skierowane do osób z niepełnosprawnością ruchową w stopniu znacznym oraz ich opiekunów uwzględniało aktywizację społeczno-zawodową, szkolenia i warsztaty zawodowe, konsultacje psychologów, doradców zawodowych, prawników i specjalistów niezależnego życia. W projekcie uczestniczyło 2710 osób niesprawnych ruchowo oraz ich opiekunowie bądź rodziny. Pracę znalazło 469 osób z niepełnosprawnością ruchową. Realizacja projektu opierała się przede wszystkim na zindywidualizowanym wsparciu osób poszukujących pracy.

- Im później wkroczy się ze wsparciem dla osoby z niepełnosprawnością, tym większe jest jej wykluczenie. Interwencja musi nastąpić już w szpitalu, np. u osób po wypadkach, inaczej może dojść do wykluczenia wtórnego. Konieczne jest indywidualizowane wsparcie, które opiera się na wielu wskaźnikach, jak chociażby miejsce zamieszkania, wiek i wiele innych – mówił Robert Jagodziński z FAR.

Satysfakcja z działania

- Chcę pracować dla siebie, dla własnej samooceny. Zawsze lubiłam być wśród ludzi, wtedy zapominam, że jestem mniej sprawna, bo nie lubię mówić, że jestem niepełnosprawna – tłumaczy Izabela Zielińska, uczestniczka projektu i bohaterka filmu zrealizowanego przez Caritas. Wykonuje pracę biurową, porusza się o dwóch kulach.

Podobnie myśli inny bohater filmu, który w ramach projektu znalazł pracę jako pomocnik trenera na siłowni. – To mi daje motywację do działania, satysfakcję i pomoc materialną. Siedzenie w domu nic nie da – mówi.

CV w wersji wideo

O tym, że niepełnosprawność nie jest barierą w zatrudnieniu, przekonywali uczestnicy projektu, którzy zdecydowali się na zaprezentowanie pracodawcy swoich umiejętności w nietypowy sposób -nagrywając krótki film z autoprezentacją.  – Już przy samym tworzeniu portfolio jest okazja do wyjścia z domu i podjęcia inicjatywy. Po drugie, to dobra sposobność, by pracodawca poznał nas „na żywo”. Z mojego doświadczenia wynika też, że mówiąc o swoich zaletach w filmie, sam je bardziej zauważałem i mogłem zaoferować je pracodawcy – powiedział Piotr Łuczyński.

- Stworzyliśmy indywidualne portfolio dla 102 osób; 14 z nich znalazło pracę, a 15 - staż. Tylko jeden pracodawca nie był zainteresowany obejrzeniem filmu o kandydacie – podsumowała Małgorzata Piątkowska z Centrum Integracja w Warszawie.

Nowa koncepcja wsparcia

- Zadając tytułowe pytanie konferencji: renta czy praca, odpowiadamy: praca. Łamanie barier po obu stronach daje efekty. Niektórzy nas atakują, że ustawa o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych zmienia się tak często, ale przecież zmieniają się uwarunkowania. Myślimy o nowej ustawie, która opierałaby się na zupełnie innej filozofii wspierania podmiotowego. Nowy system byłby nakierowany na człowieka i opierałby się na zasadzie subsydiarności – powiedział Bartłomiej Piotrowski, zastępca pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych.